Ba tháng cuối thai kỳ là giai đoạn vô cùng quan trọng để mẹ bầu chuẩn bị cho sự chào đời của bé. Việc cung cấp đầy đủ dinh dưỡng 3 tháng cuối thai kỳ không chỉ giúp mẹ duy trì sức khỏe mà còn đảm bảo bé phát triển toàn diện. Vậy bầu 3 tháng cuối nên ăn gì để vừa bổ sung dưỡng chất cần thiết, vừa giúp cơ thể sẵn sàng cho quá trình sinh nở? Hãy cùng TIANYIAI tìm hiểu ngay nhé!
Tầm quan trọng của dinh dưỡng 3 tháng cuối thai kỳ
Dinh dưỡng trong 3 tháng cuối thai kỳ là yếu tố then chốt quyết định sức khỏe của cả mẹ và bé trước khi chào đời. Đây là giai đoạn bé phát triển mạnh mẽ về cân nặng, tích lũy hơn 70% trọng lượng cơ thể trước khi sinh.
Nếu thiếu hụt dinh dưỡng, thai nhi có nguy cơ bị suy dinh dưỡng, nhẹ cân hoặc thậm chí gặp phải các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng sau khi sinh. Chế độ ăn uống khoa học trong thời gian này giúp bé hoàn thiện các cơ quan và chức năng sinh học, chuẩn bị sẵn sàng để thích nghi với cuộc sống bên ngoài bụng mẹ.
Ngoài ra, việc ăn uống hợp lý không chỉ giúp bé phát triển tốt mà còn bảo vệ mẹ khỏi các biến chứng như tăng cân quá mức, tiểu đường thai kỳ hay bệnh tim mạch. Một chế độ dinh dưỡng cân bằng không chỉ đảm bảo mẹ khỏe mạnh trong quá trình mang thai mà còn hỗ trợ sự phát triển trí tuệ của bé sau khi sinh.
Chính vì vậy, cung cấp đầy đủ dinh dưỡng 3 tháng cuối thai kỳ là cực kỳ cần thiết vì không chỉ để đảm bảo sức khỏe mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển toàn diện của con yêu.
Đọc thêm: Sinh thường có bảo hiểm hết bao nhiêu tiền? Mẹ cần chuẩn bị gì?
Mẹ nên bổ sung gì để đảm bảo dinh dưỡng cho 3 tháng cuối thai kỳ?
Theo khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng Quốc gia thuộc Bộ Y tế năm 2016, trong 3 tháng cuối thai kỳ, mẹ cần tăng lượng năng lượng hằng ngày thêm khoảng 450 kcal để đáp ứng nhu cầu phát triển mạnh mẽ của thai nhi. Điều này có thể được bổ sung qua các bữa ăn giàu dinh dưỡng, cân bằng giữa chất đạm, chất béo và carbohydrate.
1. Protein
Protein là dưỡng chất quan trọng giúp phát triển cơ bắp và mô của thai nhi. Mẹ nên bổ sung protein từ các nguồn thực phẩm như thịt, cá, trứng, sữa và các loại đậu. Đây là những thực phẩm giàu đạm giúp đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của bé trong 3 tháng cuối.
2. Canxi
Canxi rất quan trọng cho sự phát triển xương và răng của thai nhi. Mẹ bầu nên bổ sung khoảng 1200mg canxi mỗi ngày, cao hơn nhiều so với khi chưa mang thai. Canxi có thể được bổ sung từ sữa và các chế phẩm từ sữa, hải sản như tôm, cua và các loại rau xanh. Nếu không đủ canxi, mẹ có thể bị chuột rút, đau lưng, và bé có thể gặp phải tình trạng còi xương bẩm sinh.
Đọc thêm: Những thực phẩm bổ sung canxi cho bà bầu giúp mẹ và bé khoẻ
3. Sắt
Sắt giúp phòng tránh tình trạng thiếu máu do tăng cường sản xuất hồng cầu khi mang thai. Các loại thực phẩm giàu sắt bao gồm thịt đỏ, đậu đỗ, rau xanh đậm và ngũ cốc. Mẹ bầu cần bổ sung khoảng 60mg sắt mỗi ngày qua chế độ ăn hoặc sử dụng viên bổ sung để tránh tình trạng mệt mỏi và thiếu máu.
4. Kẽm
Kẽm là khoáng chất thiết yếu giúp tăng cường miễn dịch và tham gia vào quá trình phát triển chiều cao của trẻ từ trong bụng mẹ. Thực phẩm giàu kẽm bao gồm thịt, hải sản và các loại hải sản có vỏ như trai, nghêu, sò. Thiếu kẽm có thể dẫn đến sinh non hoặc các biến chứng nghiêm trọng khác.
5. Iốt
Iốt đóng vai trò quan trọng trong phát triển não bộ và hệ thần kinh của thai nhi. Thiếu iốt có thể gây ra sảy thai, sinh non hoặc khuyết tật bẩm sinh. Mẹ bầu nên bổ sung iốt qua muối iốt và các thực phẩm từ biển như cá biển, rong biển để đảm bảo nhu cầu iốt hàng ngày.
6. Vitamin A
Vitamin A không chỉ giúp tăng cường thị lực mà còn hỗ trợ phát triển chiều cao và tăng đề kháng. Mẹ bầu có thể bổ sung vitamin A từ sữa, trứng, các loại rau xanh và quả màu vàng như cà rốt, đu đủ, bí đỏ. Việc bổ sung đủ vitamin A sẽ giúp phòng tránh nguy cơ khô mắt và các bệnh nhiễm trùng.
7. Vitamin D
Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn, ngăn ngừa tình trạng còi xương cho trẻ ngay từ trong bụng mẹ. Mẹ bầu có thể bổ sung vitamin D qua thực phẩm như cá, trứng, sữa hoặc dành thời gian tắm nắng mỗi ngày khoảng 20-30 phút để tăng cường vitamin D tự nhiên.
8. Folate (Axit Folic)
Folate rất quan trọng trong việc hình thành ống thần kinh của thai nhi và hỗ trợ quá trình tạo máu. Mẹ nên bổ sung folate qua các loại rau xanh, trứng và viên uống bổ sung theo chỉ định của bác sĩ để ngăn ngừa các khuyết tật ống thần kinh cho trẻ.
9. Vitamin C
Vitamin C giúp tăng cường miễn dịch cho mẹ và hỗ trợ hấp thu sắt từ thực phẩm. Các loại trái cây giàu vitamin C như cam, chanh, bưởi và các loại rau quả có màu xanh đậm sẽ giúp mẹ bổ sung đủ nhu cầu vitamin C, từ đó phòng ngừa thiếu máu do thiếu sắt.
Bằng cách bổ sung đầy đủ các dưỡng chất quan trọng này, mẹ bầu sẽ giúp bé phát triển khỏe mạnh và đồng thời duy trì sức khỏe cho chính mình trong 3 tháng cuối thai kỳ.
Đọc thêm: Gợi ý thực đơn tốt cho mẹ bầu 3 tháng đầu giàu dinh dưỡng
Đọc thêm: Tổng hợp 20+ món ăn giúp an thai 3 tháng đầu mà mẹ bầu cần biết
Những thực phẩm cần tránh khi bổ sung dinh dưỡng 3 tháng cuối thai kỳ
Trong 3 tháng cuối thai kỳ, chế độ dinh dưỡng của mẹ bầu không chỉ cần tập trung vào việc lựa chọn những thực phẩm giàu dưỡng chất mà còn cần đặc biệt lưu ý tránh những loại thực phẩm có thể gây hại cho sức khỏe của mẹ và bé. Một số vấn đề phổ biến trong giai đoạn này như ợ nóng, sưng phù tay chân, mệt mỏi hay táo bón có thể trở nên trầm trọng hơn nếu tiêu thụ các loại thực phẩm không phù hợp.
Vậy bầu 3 tháng cuối không nên ăn gì? Dưới đây là những thực phẩm mẹ bầu nên hạn chế hoặc tránh trong 3 tháng cuối:
1. Thực phẩm cay và nhiều dầu mỡ
Các món ăn chiên rán hoặc chứa nhiều gia vị cay có thể làm tăng cảm giác khó chịu do chứng ợ nóng. Chúng khó tiêu hóa và có thể khiến mẹ khó ngủ hơn vào ban đêm. Để hạn chế tình trạng này, mẹ bầu nên tránh thực phẩm chiên, cay, đặc biệt là vào bữa tối.
2. Thực phẩm chứa nhiều natri
Các thực phẩm chứa hàm lượng natri cao như dưa muối, khoai tây chiên, đồ hộp và các loại sốt công nghiệp dễ gây phù nề và giữ nước, khiến mẹ bầu cảm thấy nặng nề và mệt mỏi. Thay vào đó, mẹ nên lựa chọn các thực phẩm tươi và uống nhiều nước để hỗ trợ cơ thể duy trì mức natri cân bằng.
3. Đồ uống có ga và caffeine
Caffeine trong cà phê và trà có thể gây táo bón và ảnh hưởng đến giấc ngủ của mẹ. Đồ uống có ga thường chứa nhiều đường và chất tạo ngọt nhân tạo, không cung cấp dưỡng chất cần thiết. Vì vậy, trong suốt thai kỳ, mẹ bầu nên tránh hoàn toàn các loại đồ uống này.
4. Rượu
Trong 3 tháng cuối, rượu là thức uống tuyệt đối không nên sử dụng vì có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho thai nhi, ảnh hưởng đến quá trình sinh nở và sự phát triển của bé.
5. Đồ ăn vặt
Mặc dù đồ ăn nhanh như gà rán, hamburger có thể rất hấp dẫn, nhưng chúng thường chứa nhiều chất béo bão hòa và muối, không tốt cho sức khỏe mẹ bầu. Thay vì lựa chọn những món ăn này, mẹ nên tìm đến các loại thực phẩm nhẹ lành mạnh hơn như bánh mì nguyên cám, các loại hạt, trái cây để vừa thỏa mãn cơn đói vừa đảm bảo dinh dưỡng 3 tháng cuối thai kỳ.
Đọc thêm: Tổng hợp những loại trái cây tốt cho mẹ bầu 3 tháng đầu
Lưu ý về chế độ ăn uống một tháng trước khi sinh
Dưới đây là những lời khuyên về chế độ ăn uống trong tháng cuối thai kỳ:
- Nên chia nhỏ bữa ăn thành 5 – 6 bữa mỗi ngày để dễ tiêu hóa hơn, tránh bỏ bữa hoặc để cơ thể đói quá lâu.
- Tăng cường thực phẩm chứa nhiều canxi để hỗ trợ xương chắc khỏe và giúp cơ thể chuẩn bị cho việc tiết sữa sau sinh.
- Uống đủ nước và hạn chế ăn mặn để giảm nguy cơ bị phù nề.
- Tránh các món ăn nhiều dầu mỡ và chất béo không lành mạnh để kiểm soát cân nặng.
- Bổ sung chất béo từ các nguồn tự nhiên như quả bơ, dầu ô liu và các loại hạt.
- Ăn nhiều rau xanh và trái cây để hỗ trợ tiêu hóa và phòng ngừa táo bón.
- Đảm bảo thêm sắt vào khẩu phần ăn hàng ngày để tránh thiếu máu trong giai đoạn cuối thai kỳ.
- Thêm cá vào thực đơn 2 lần/tuần để cung cấp omega-3, hỗ trợ phát triển não bộ cho bé.
- Uống vitamin theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo dưỡng chất cho cả mẹ và bé.
- Ăn thực phẩm đã nấu chín kỹ, tránh các loại đồ sống hoặc phô mai chưa qua tiệt trùng để giảm nguy cơ nhiễm khuẩn hoặc sinh non.
Đọc thêm: Rạch tầng sinh môn có đau không? Cách giảm đau sau sinh thường
Những câu hỏi khác liên quan đến dinh dưỡng 3 tháng cuối thai kỳ
1. Bầu 3 tháng cuối nên ăn gì để con thông minh?
Để hỗ trợ phát triển trí não của bé, mẹ bầu nên bổ sung thực phẩm giàu omega-3 như cá tuyết, cá hồi, hạt bí ngô, và đậu phụ. Các loại rau như bắp cải, bí ngòi, súp lơ trắng cũng rất có lợi nhờ chứa nhiều chất xơ, vitamin và omega-3. Thực phẩm này không chỉ giúp tăng cường sức khỏe của mẹ mà còn thúc đẩy sự phát triển trí tuệ của bé.
2. Bầu 3 tháng cuối nên ăn gì để con có làn da trắng?
Mẹ bầu nên ưu tiên các loại trái cây giàu vitamin C như kiwi, dâu tây, và đu đủ chín để hỗ trợ làn da của bé phát triển khỏe mạnh. Ngoài ra, hạt và quả hạch, cá hồi, trứng và thực phẩm giàu sắt cũng là lựa chọn tốt giúp đảm bảo dinh dưỡng 3 tháng cuối thai kỳ.
Lưu ý rằng, màu da của bé phần lớn phụ thuộc vào di truyền và các yếu tố môi trường, chứ không phải do chế độ ăn uống của mẹ bầu. Mặc dù dinh dưỡng giúp thai nhi phát triển khỏe mạnh, nhưng nó không có tác động trực tiếp đến việc quyết định màu da của bé.
Đọc thêm: Quan hệ khi mang thai có ảnh hưởng gì không? Khi nào không nên quan hệ?
3. Bầu 3 tháng cuối nên ăn gì để bé tăng cân nhanh?
Trong 3 tháng cuối thai kỳ, để bé tăng cân nhanh, mẹ bầu nên bổ sung đa dạng các thực phẩm giàu dinh dưỡng. Các loại cá như cá hồi, cá trôi và cá chép rất giàu omega-3, giúp phát triển trí não và hỗ trợ tăng cân cho bé.
Thịt nạc, đặc biệt là thịt bò, cung cấp nhiều protein và sắt, giúp bồi bổ khí huyết cho mẹ và tăng cường cơ bắp cho bé. Trứng vịt lộn và trứng gà cũng là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời chứa nhiều canxi và protein.
Bên cạnh đó, các loại hạt như hạnh nhân, óc chó, và macca rất tốt cho sự phát triển não bộ và cân nặng của bé. Mẹ bầu cũng nên ăn bơ vì loại trái cây này cung cấp chất béo lành mạnh, giúp bé phát triển cả về cân nặng và trí não.
Cuối cùng, rau xanh như bông cải xanh, và cải bó xôi sẽ giúp bé tăng cân an toàn nhờ dưỡng chất dễ hấp thụ. Việc kết hợp các nhóm thực phẩm này sẽ giúp mẹ bầu cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho bé phát triển khỏe mạnh trong những tháng cuối.
4. Có nên uống sữa trong 3 tháng cuối thai kỳ không?
Câu trả lời là có. Sữa cung cấp nguồn canxi, protein và vitamin D dồi dào, giúp cung cấp dinh dưỡng 3 tháng cuối thai kỳ, hỗ trợ sự phát triển xương và hoàn thiện cơ thể của bé trước khi chào đời.
Mẹ bầu nên uống 2-3 ly sữa mỗi ngày hoặc bổ sung qua các sản phẩm từ sữa như sữa chua, phô mai để đảm bảo bé nhận được đầy đủ dưỡng chất thiết yếu cho giai đoạn phát triển quan trọng này.
Đọc thêm: 10 loại thực phẩm có thể gây sảy thai bà bầu nên tránh xa
Việc đảm bảo dinh dưỡng 3 tháng cuối thai kỳ không chỉ giúp mẹ và bé khỏe mạnh mà còn chuẩn bị tốt cho quá trình sinh nở. Với những chia sẻ từ TIANYIAI về bầu 3 tháng cuối nên ăn gì, hy vọng mẹ bầu sẽ hiểu rõ hơn về những thực phẩm cần thiết và những món nên tránh để bé yêu phát triển tốt nhất và chào đời an toàn. Chúc mẹ và bé luôn khỏe mạnh và hạnh phúc!