fbpx
Du-oi-la-gi
Nguyen-ngoc-huyen-tram

Bác sĩ Nguyễn Ngọc Huyền Trâm

✅ Đã kiểm duyệt nội dung bài viết

Tốt nghiệp Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh.

Y học cổ truyền – Phục hồi chức năng

Nước ối đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và cung cấp dưỡng chất cho thai nhi. Từ những tuần đầu thai kỳ đến khoảng tuần thứ 36, lượng nước ối thường tăng dần lên. Tuy nhiên, trong những tuần cuối trước khi sinh, lượng nước ối lại có xu hướng giảm xuống để chuẩn bị cho quá trình sinh nở. Vậy dư ối là gì? Bà bầu bị dư ối có nên uống nước dừa không? Hãy cùng TIANYIAI tìm hiểu qua bài viết dưới này nhé!

Nước ối là gì? 

Trước khi trả lời câu hỏi “dư ối có nên uống nước dừa không?”. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về nước ối và dư ối. 

Nước ối là môi trường quan trọng giúp bảo vệ và nuôi dưỡng thai nhi từ những ngày đầu của thai kỳ. Nó bắt đầu xuất hiện từ ngày thứ 12 sau thụ thai và được tạo thành từ ba nguồn chính: thai nhi, màng ối, và máu mẹ.

  • Nguồn từ thai nhi: Trong giai đoạn đầu, da thai nhi góp phần tạo nước ối. Đến tuần thứ 20, nước ối chủ yếu được tạo ra từ hệ hô hấp và đường tiết niệu của thai nhi, trong đó nước tiểu là nguồn chính.
  • Nguồn từ màng ối: Màng ối, bao quanh dây rốn và nhau thai, cũng tiết ra nước ối.
  • Nguồn từ máu mẹ: Qua màng ối, các chất từ máu mẹ trao đổi với nước ối để cung cấp dinh dưỡng cho thai nhi.

Quá trình tái hấp thu nước ối chủ yếu diễn ra qua hệ tiêu hóa của thai nhi. Từ tuần thứ 20, thai nhi bắt đầu nuốt nước ối, giúp cân bằng dịch trong cơ thể và góp phần hình thành phân su, nước tiểu.

Nước ối không chỉ cung cấp dưỡng chất mà còn có chức năng bảo vệ thai nhi khỏi va chạm và nhiễm trùng. Đặc biệt, trong quá trình chuyển dạ, nước ối giúp nong cổ tử cung, bôi trơn đường sinh, hỗ trợ thai nhi chào đời dễ dàng hơn.

Lượng nước ối tăng từ 50ml ở tuần 4-8 đến khoảng 1000ml ở tuần 38, sau đó giảm dần xuống còn 600-800ml khi thai đủ tháng. Ban đầu, nước ối có màu trắng trong và dần chuyển sang trắng đục như nước vo gạo khi thai nhi trưởng thành.

Nuoc-oi-la-gi

Đọc thêm: Thai nhi bị phù toàn thân có giữ được không?

Dư ối là tình trạng như thế nào? 

Đa ối là tình trạng có quá nhiều nước ối trong túi ối so với mức bình thường, được đánh giá theo tuổi thai (giai đoạn của thai kỳ). Đây là tình trạng thường xảy ra trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba. Đa ối có thể làm tăng nguy cơ gặp phải các biến chứng và tỷ lệ tử vong chu sinh. Tình trạng này thường được phát hiện qua siêu âm thai định kỳ.

Mức độ nghiêm trọng của đa ối cũng thường phản ánh khả năng có bệnh lý tiềm ẩn. Trong đa ối nhẹ, nguyên nhân có thể không rõ ràng và thường là vô căn, nhưng trong trường hợp đa ối trung bình hoặc nặng, rất có thể có bệnh lý tiềm ẩn.

Những dị tật thai nhi liên quan đến tình trạng đa ối bao gồm:

  • Bất thường hệ thần kinh trung ương: Ví dụ như thai vô sọ hoặc dị tật ống thần kinh.
  • Bất thường đường tiêu hóa: Tình trạng tắc nghẽn hoặc teo hẹp đường tiêu hóa có thể ảnh hưởng đến khả năng nuốt nước ối của thai nhi, dẫn đến tích tụ nước ối.
  • Bất thường thành bụng: Dị tật như thoát vị rốn có thể gây ra đa ối.
  • Bất thường hệ tim mạch: Một số bệnh lý tim bẩm sinh làm tăng lưu lượng máu có thể dẫn đến tích tụ nước ối.
  • Bất thường hệ cơ xương: Các rối loạn về xương như achondroplasia hoặc bệnh lùn có thể là nguyên nhân.
  • Bất thường hệ niệu dục: Khối u trong hệ thống niệu dục có thể cản trở sự lưu thông và dẫn đến tăng nước ối.
  • Sứt môi và chẻ vòm hầu: Những bất thường này cũng có thể liên quan đến đa ối.
  • Rối loạn nhiễm sắc thể: Trisomy 21, 18 và 13 là những bất thường di truyền thường liên quan đến tình trạng đa ối.

Nhìn chung, đa ối là một tình trạng phức tạp có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau. Việc xác định và theo dõi tình trạng này là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi trong suốt thai kỳ.

Dấu hiệu nhận biết mẹ bầu bị dư ối

Theo Cleveland Clinic, một số thai phụ sẽ không gặp bất kỳ triệu chứng bị đa ối nào nếu tình trạng này ở mức độ nhẹ. Trường hợp bị đa ối nặng hơn, mẹ bầu có thể gặp một số triệu chứng như sau:

  • Cảm giác căng tức ở bụng, chuột rút hoặc co thắt.
  • Khó thở.
  • Ợ nóng.
  • Khó đi ngoài (táo bón).
  • Đi tiểu thường xuyên hơn.
  • Sưng ở âm hộ (bộ phận sinh dục ngoài), chân và bàn chân.
  • Khi tử cung của thai phụ to ra, nó sẽ gây áp lực lên các cơ quan lân cận như phổi, dạ dày, trực tràng và bàng quang.

Ngoài ra, các chuyên gia y tế có thể nhận biết thai phụ bị đa ối dựa trên những dấu hiệu sau:

  • Tử cung của người mẹ lớn hơn dự kiến so với tuổi thai của thai kỳ.
  • Gặp khó khăn trong việc tìm nhịp tim của thai nhi.
  • Không thể cảm nhận được vị trí của thai nhi trong tử cung của người mẹ.

Đọc thêm: Mẹ bầu nằm sấp có bị sảy thai không? Gợi ý 10+ tư thế tránh sảy thai

Nguyên nhân gây đa ối là gì?

Có khoảng 50 – 60% các trường hợp đa ối không xác định được nguyên nhân cụ thể. Nguyên nhân gây đa ối có thể kể đến bao gồm:

Nguyên nhân từ phía người mẹ:

  1. Tiểu đường thai kỳ không kiểm soát: Tình trạng này làm tăng nguy cơ nước ối nhiều.
  2. Bất đồng nhóm máu: Sự bất đồng giữa nhóm máu mẹ và thai nhi có thể dẫn đến đa ối.
  3. Dùng thuốc: Một số loại thuốc như lithium có thể góp phần gây ra đa ối.

Nguyên nhân từ phía thai nhi:

  1. Bất thường nhiễm sắc thể và gene: Các bất thường như trisomies, hội chứng Beckwith-Wiedemann,…
  2. Bất thường hình thái thai: Các dị tật về cấu trúc cơ thể của thai nhi.
  3. Nhiễm trùng bào thai: Nhiễm các loại virus như toxoplasma, rubella, cytomegalovirus, parvovirus,…trong thai kỳ.
  4. Khối u của thai nhi: Các khối u như u quái, u thận, u nguyên bào thần kinh, u mỡ.
  5. Rau thai: Các khối u của rau thai như u mạch màng đệm, u nguyên bào nuôi di căn,…

Chat để được chuyên gia tư vấn trực tiếp!

Dư ối có sao không? Biến chứng của đa ối khi mang thai

Theo March of Dimes, tình trạng đa ối có thể làm tăng nguy cơ gặp phải những vấn đề nguy hiểm sau:

  • Sinh non: Sinh trước 37 tuần của thai kỳ.
  • Vỡ ối sớm: Khi túi ối vỡ sau 37 tuần thai nhưng trước khi bắt đầu chuyển dạ.
  • Bong nhau thai: Khi nhau thai tách một phần hoặc hoàn toàn khỏi thành tử cung trước khi sinh.
  • Thai chết lưu: Khi thai nhi chết trong tử cung sau 20 tuần thai.
  • Xuất huyết sau sinh: Chảy máu nhiều sau khi sinh con.
  • Ngôi thai bất thường: Khi thai nhi không ở tư thế đầu chúc xuống và có thể cần phải sinh mổ.
  • Vấn đề hô hấp nghiêm trọng: Đa ối có thể gây khó thở nghiêm trọng trong thai kỳ.
  • Đờ tử cung: Khi tử cung bị căng quá mức và không thể co bóp bình thường.
  • Sa dây rốn: Khi dây rốn rơi xuống trước em bé trong quá trình chuyển dạ.
  • Thai to: Em bé có cân nặng trên 4,000 gram sau khi sinh.
  • Kẹt vai: Tình trạng vai của em bé bị kẹt trong khung chậu khi sinh.
  • Dị tật bẩm sinh: Bao gồm các vấn đề về xương và các tình trạng di truyền khác.

Tùy vào mức độ nghiêm trọng cũng như cơ địa từng người mà bác sĩ sẽ có phương pháp điều trị khác nhau. Dư ối nhẹ thì có thể tự khỏi mà không cần phải điều trị. Còn nếu dư ối nặng cần can thiệp y tế để làm thoát lưu lượng nước ối dư thừa.

Bà bầu bị dư ối có nên uống nước dừa không?

Sức khỏe của người mẹ đóng một vai trò quan trọng đối với sự phát triển khoẻ mạnh của thai nhi. Trong đó, mẹ bầu cần bổ sung đầy đủ các nhóm chất như protein, tinh bột, chất béo lành mạnh, vitamin và khoáng chất…để đảm bảo em bé có một khởi đầu tốt nhất. 

Nước dừa là một loại thức uống tự nhiên được “mẹ thiên nhiên” ban tặng, chứa nhiều vitamin tự nhiên, chất điện giải và khoáng chất. Việc uống nước dừa trong quá trình mang thai có thể cung cấp chất điện giải và hỗ trợ cho sự phát triển của thai nhi.

Vậy dư ối có nên uống nước dừa không?Hiện tại chưa có một nghiên cứu khoa học nào có thể chứng minh chính xác tác động của nước dừa đối với vấn đề đa ối. Tuy nhiên, bên trên chúng ta đã hiểu được các nguyên nhân gây ra đa ối. Trong trường hợp đa ối do sự thay đổi nồng độ hormone ở phụ nữ mang thai, khiến màng thai nhi tiết ra nhiều nước ối hơn thì việc uống nước dừa điều độ có thể bổ sung nước, giảm triệu chứng khát nhưng không làm nặng thêm tình trạng đa ối.

Nếu bà bầu bị tiểu đường thai kỳ thì không nên uống nước dừa. Vì nước dừa chứa hàm lượng đường cao hơn nên có thể làm tăng thêm lượng đường trong máu, không có lợi cho việc kiểm soát đường huyết.

Phụ nữ mang thai bị đa ối nên tránh chế độ ăn nhiều muối để giảm hiện tượng phù nề. Đồng thời, cần thường xuyên theo dõi tình trạng thai nhi để phát hiện và xử lý kịp thời các biến chứng.

Ba-bau-bi-du-oi-co-nen-uong-nuoc-dua-khong
Bà bầu bị dư ối không nên uống nước dừa

Đọc thêm: Ra máu như hành kinh khi mang thai tháng đầu có sao không?

Cách điều trị đa ối hiện nay

Đa ối được phân loại như sau: 

  1. Đa ối thể nhẹ: Là tình trạng nước ối dư thừa nhưng ở mức độ nhẹ, với góc ối sâu nhất dao động từ 8 đến 11cm. Đây là dạng phổ biến nhất, chiếm khoảng 80% các trường hợp.
  2. Đa ối thể trung bình: Là tình trạng nước ối dư thừa ở mức độ trung bình, với góc ối sâu nhất nằm trong khoảng 12 đến 15cm. Dạng này ít gặp hơn, chiếm khoảng 15% các trường hợp.
  3. Đa ối thể nặng: Là tình trạng nước ối dư thừa nghiêm trọng, với góc ối sâu nhất lớn hơn 16cm. Đây là dạng hiếm gặp nhất, chiếm khoảng 5% các trường hợp.

Dựa vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng đa ối mà bác sĩ sẽ có những phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là các biện pháp điều trị đa ối dựa trên từng trường hợp cụ thể:

1. Đa ối thể nhẹ

Thai phụ bị đa ối nhẹ thường không cần điều trị đặc biệt. Việc theo dõi siêu âm định kỳ và quản lý thai nghén bình thường là đủ. Điều trị chỉ cần thiết khi tình trạng diễn biến nặng hơn và gây khó chịu cho thai phụ.

2. Đa ối thể trung bình

  • Theo dõi và nhập viện khi cần thiết: Xử trí chủ yếu vẫn là theo dõi. Thai phụ chỉ cần nhập viện khi xuất hiện các triệu chứng như đau bụng hoặc khó thở.
  • Nghỉ ngơi và dùng kháng sinh: Thai phụ cần nghỉ ngơi tại giường và sử dụng kháng sinh phù hợp. Amoxycillin thường được sử dụng đầu tay với liều điều trị 2g/ngày.
  • Siêu âm lặp lại: Theo dõi sự tiến triển của đa ối bằng siêu âm nhiều lần. Siêu âm cũng giúp phát hiện các bất thường về sự phát triển và dị tật của thai nhi.
  • Chọc ối làm xét nghiệm: Chọc ối có thể được thực hiện để làm các xét nghiệm sinh hóa và tế bào.

3. Đa ối thể nặng

  • Chọc ối giảm lượng nước ối: Chọc ối để loại bỏ khoảng 1.5 lít nước ối mỗi lần, giúp thai phụ dễ chịu hơn, giảm khó thở và căng cứng bụng. Chọc ối cũng giúp thu thập dịch ối để làm xét nghiệm nhiễm sắc thể và tế bào học. Tuy nhiên, thủ thuật này có thể gây ra một số biến chứng như vỡ ối, rau bong non, hoặc nhiễm trùng màng ối nếu không đảm bảo vô khuẩn.
  • Liệu pháp indomethacine: Sử dụng indomethacine với liều 1.5-3mg/ngày để giảm chế tiết và tăng hấp thu dịch phổi, giảm bài tiết nước tiểu và tăng tính thấm qua màng thai.
  • Kháng sinh: Sử dụng kháng sinh nhóm beta-lactam vì đã được nghiên cứu và xác nhận tính an toàn cho thai nhi.
  • Siêu âm nhiều lần: Theo dõi sự phát triển của thai nhi bằng siêu âm nhiều lần để phát hiện các dị tật hình thái.
  • Đình chỉ thai khi cần thiết: Nếu thai nhi bị dị dạng nặng, có thể cần đình chỉ thai bằng cách bấm ối, kích thích co tử cung và cho sinh thường. Sau khi sinh, cần theo dõi sát sao để tránh đờ tử cung và sót rau hoặc màng rau.

Mẹ bầu bị dư ối nên ăn gì? Những thực phẩm giúp làm giảm nước ối

Theo Dinh Dưỡng Bà Mẹ & Trẻ Em, để cải thiện tình trạng dư ối mẹ bầu nên bổ sung các thực phẩm sau vào khẩu phần ăn hàng ngày:

Thực phẩm

Lợi ích

Lời khuyên

Rau xanh và trái cây tươi
  • Giàu vitamin và khoáng chất giúp giảm lượng nước ối. 
  • Bổ sung hàm lượng lớn chất xơ, ngăn ngừa táo bón. 
  • Rau sẫm màu chứa axit folic ngăn ngừa dị tật thai nhi.
  • Mẹ nên bổ sung loại thực phẩm này hàng ngày
Hải sản
  • Cung cấp canxi và dưỡng chất tốt cho thai kỳ.
  • Giúp cải thiện tình trạng dư ối.
  • Lựa chọn thực phẩm tươi sống, hạn chế sử dụng hải sản đông lạnh.
  • Chỉ ăn hải sản đã được nấu chín và ăn với lượng vừa phải.
Thực phẩm giàu sắt và protein
  • Tốt cho mẹ bầu bị dư ối.
  • Cung cấp dưỡng chất cần thiết giúp thai nhi phát triển toàn diện.
  • Tăng cường bổ sung các thực phẩm như thịt bò, thịt heo, thịt gà, cá.
Thực phẩm chứa chất béo và tinh bột
  • Cải thiện tình trạng dư ối.
  • Cung cấp năng lượng và dưỡng chất cần thiết.
  • Ăn tối thiểu 1 – 2 bát cơm mỗi bữa. 
  • Có thể thay thế cơm bằng phở, bún, khoai lang hoặc ngũ cốc.
  • Bổ sung chất béo từ đậu phộng, quả bơ, dầu oliu, cá hồi, dầu hạt lanh.

Những nhóm thực phẩm này không chỉ giúp giảm lượng nước ối mà còn cung cấp các dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển của thai nhi. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có chế độ ăn phù hợp nhất mẹ nhé!

Đọc thêm: Gợi ý thực đơn tốt cho mẹ bầu 3 tháng đầu giàu dinh dưỡng

Cách phòng ngừa đa ối khi mang thai

Như đã tìm hiểu ở trên, tình trạng dư ối – đa ối gây ra rất nhiều hậu quả nghiêm trọng. Vì vậy, việc phòng tránh dư ối là điều rất cần thiết đối với mẹ bầu. Dưới đây là một số phương pháp đơn giản sẽ giúp mẹ có thể hạn chế được tình trạng này:

Khám thai định kỳ

Thai phụ cần được quản lý thai nghén một cách hiệu quả, theo đúng lịch hẹn khám thai và quay lại ngay khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như đau bụng, khó thở, hoặc bụng lớn lên nhanh chóng. Ngoài ra, cần đi khám ngay khi có các triệu chứng sau:

  • Bụng căng và to nhanh đột ngột.
  • Khó thở.
  • Phù hai chi dưới hoặc phù toàn thân.
  • Đau bụng dữ dội.

Những biểu hiện này cần được chẩn đoán và xử lý kịp thời để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé.

Kiểm tra máu và nghiệm pháp dung nạp đường huyết

Thực hiện kiểm tra máu và nghiệm pháp dung nạp đường huyết từ tuần 24 đến tuần 28 của thai kỳ để phát hiện tiểu đường thai kỳ và có biện pháp xử trí phù hợp. 

Đối với những thai phụ có nguy cơ cao, chẳng hạn như có tiền sử tiểu đường thai kỳ hoặc trong gia đình có người bị tiểu đường, việc điều chỉnh chế độ ăn từ giai đoạn đầu thai nghén và kiểm soát đường huyết chặt chẽ là vô cùng quan trọng.

Tieu-duong-thai-ky
Mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ cần kiểm soát đường huyết chặt chẽ để ngăn ngừa đa ối

Xét nghiệm chẩn đoán sàng lọc trước sinh

Thực hiện các xét nghiệm sàng lọc trước sinh như Double test, Triple test, NIPT hoặc siêu âm để phát hiện sớm các dị tật bẩm sinh trong giai đoạn đầu của thai kỳ. Việc này giúp đảm bảo theo dõi và quản lý thai kỳ tốt hơn, đồng thời có các biện pháp can thiệp kịp thời nếu cần thiết.

Đọc thêm: Tổng hợp những loại trái cây tốt cho mẹ bầu 3 tháng đầu

Như vậy quý độc giả đã cùng TIANYIAI tìm hiểu về nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị đa ối khi mang thai. Ngoài ra bài viết này còn giúp các mẹ tìm ra câu trả lời cho những câu hỏi “dư ối có nên uống nước dừa không?”. Hy vọng những thông tin trên đây sẽ giúp ích cho các mẹ bầu đang gặp phải tình trạng dư ối khi mang thai nhé!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *